Czym różnią się filtry Xiaomi: niebieski, zielony i fioletowy?

W tej chwili (sezon 2018) na rynku oficjalnie dostępne są trzy typy filtrów do popularnych oczyszczaczy Xiaomi Air Purifier 2, 2S i Pro. Wiele osób zastanawia się nad wyborem najlepszego typu filtra dla swoich potrzeb.

Uwaga! Z braku odpowiedniego laboratorium, a przede wszystkim niechęci producenta do ujawniania szczegółowej wiedzy w temacie filtrów, poniższe informacje należy traktować jako moją opinię.

Rodzaje filtrów Xiaomi

Standardowy filtr niebieski: znajdziemy go w każdym kupionym oczyszczaczu (oryginalnym) - wg deklaracji producenta jest to gęsty japoński filtr Toray HEPA (klasa E12, a więc wg nomenklatury europejskiej - EPA) z dodatkową wewnętrzną warstwą węgla aktywnego. Filtr jest uniwersalny więc radzi sobie dobrze z większością typowych domowych zanieczyszczeń powietrza.

Składnik HEPA zaprojektowany jest są tak, aby skutecznie zatrzymywać bardzo drobne cząstki (potocznie zwane PM2.5, PM10, w rzeczywistości radzą sobie ze znacznie szerszym spektrum wielkości, także poniżej 0,3 mikrona), ale nie filtrują z zasady gazów, zapachów, w tym tzw. lotnych związków organicznych (LZO, VOCs) i innej groźnej "chemii" jak np. bardzo rakotwórcze benzopireny (benzo(a)piren), z którym w Polsce mamy ogromny problem.

Okoliczności wymagające filtracji lotnych związków organicznych, oparów chemicznych, papierosów i zapachów wymagają zastosowania węgla aktywnego (węgiel aktywowany posiadający właściwości adsorpcyjne). Dlatego właśnie Xiaomi wyposaża każdy ze swoich filtrów w taki właśnie składnik (czarny, granulowany węgiel, który możecie zobaczyć wewnątrz filtra).

W podstawowej wersji filtra ilość węgla (aktywna powierzchnia) może budzić kontrowersje, a konkretnie jego efektywność. Jest go ok. 0,2 kg (około, bo dokładnie to muszę jeszcze zweryfikować na innym egzemplarzu), gdzie dla porównania w odpowiedniku firmy LIFAair (segment zaawansowany) jest go 1 kg, a wyższych modelach nawet 3,5 kg.

Waga całego niebieskiego filtra (HEPA + węgiel) to 0,85 kg.
Rozszerzony filtr zielony: zwiększający efektywność filtracji w zakresie czynników gazowych i chemicznych (wspomnianych w pkt. 1). Dotarły do mnie pogłoski, że ten filtr posiada wyższą kategorię HEPA (H12), ale nigdy nie udało mi się tego oficjalnie potwierdzić. Xiaomi nie podaje takich informacji w sposób wykluczający spekulacje. Na pewno jednak jest inny, bo grubość samej "harmonijki" filtra jest znacznie większa i wynosi tyle, ile ma cały filtr niebieski, czy fioletowy.

Więcej jest także samego węgla. Według mojej wagi masa wkładu z węglem aktywnym to 0,6 kg (wliczając w to obudowę, choć pewnie jest tu pomijalna). Ta ilość w proporcji do wagi całego filtra (~1,1 kg) wydaje się być bardzo znaczna, szczególnie w porównaniu do filtra niebieskiego.
Antybakteryjny filtr fioletowy: bazując na aktualnej wiedzy zakłada, że jest to filtr niebieski z dodaną warstwą antybakteryjną i lekko zwiększoną gęstością. To jedyne realne różnice jakie udało mi się zaobserwować. Nie wykluczam, że także sama HEPA jest lepsza, ale szczerze mówiąc, nigdzie nie udało mi się znaleźć przekonującego dowodu na tę tezę - także w praktycznym użytkowaniu.

Producent twierdzi, że ewolucji uległa warstwa aktywnego węgla, która pozwala skuteczniej filtrować powietrze z bardzo szkodliwych związków chemicznych: amoniak, 3-metyloindol, siarczek wodoru, indol, trimetyloamina, metanotiol, siarkowodór, etan, formaldehyd, radon, lotne związki organiczne. Ma dużo większą powierzchnię chłonącą i porowatość niż zwykłe węglowe filtry. Jego całkowita powierzchnia absorbująca to aż 57000 metrów kwadratowych. Filtr węglowy absorbuje szkodliwe gazy i chemikalia, których nie wyłapie filtr HEPA.

Ale czy jest to całkowicie inny wkład węglowy niż w niebieskim filtrze? Wizualnie nie jestem w stanie tego stwierdzić, a wagowo wygląda to dokładnie tak samo. Na pewno nie ma takiego przeskoku w efektywności filtrowania jak przy filtrze zielonym.

Zastosowana antywirusowa technologia oparta o organiczne sole (Organic Metal Salts Anti-Virus and Antimicrobial Technology) wykazuje skuteczność filtracji przewyższającą 99% (bakterie giną i nie mogą się reprodukować), co znacząco rozszerza możliwości użytkowe oczyszczaczy powietrza Xiaomi poza tzw. okres smogowy. Niestety nie widziałem żadnych badań potwierdzających skuteczność niszczenia wirusów przez ten filtr. Na pewno warstwa bakteriobójcza pozytywnie wpłynie na ograniczenie rozwoju bakterii w samym filtrze. Z drugiej strony sama HEPA nie jest szczególnie dobrym środowiskiem do ich zasiedlania, więc praktycznie rzecz ujmując może to być pomijalna zaleta.

Waga filtra: 0,9 kg.

Podsumowując, z tego zestawianie można wysnuć konkluzję, że biorąc pod uwagę charakterystykę polskiego smogu najlepszy dla nas będzie filtr zielony. Dokładnie takie filtry zainstalowałem w swoich oczyszczaczach, ze względu na ilość węgla aktywnego, który poza samym filtrem HEPA jest drugim, choć niemniej istotnym, czynnikiem.

Filtr fioletowy można rozważać poza sezonem smogowym, ale biorąc pod uwagę szkodliwość lotnych związków organicznych i pozostałej chemii w polskim powietrzu, zdecydowanie cenniejszy dla mnie jest węgiel aktywny w filtrze, niż warstwa antybakteryjna.